Wij begrijpen dat bepaalde in onze rapportages en adviesmemo's etc. voorkomende termen niet altijd even duidelijk zijn voor u. Om een indruk te geven van de betekenis van voor u onbekend vakjargon geven wij op deze pagina uitleg over veel voorkomende termen.
Kies hieronder de eerste letter van de term die u zoekt of zoek op term:
U kunt ook uit onderstaande begrippenlijst kiezen:
Boekhoudkundige begrippen
Balans begrippen
Financiële begrippen
Aankoopprijs
Prijs die bij aankoop van een gebouw of machine betaald moet worden. Vaste activa hebben een aankoopprijs en voorraden hebben een inkoopprijs, omdat ze bedoeld zijn om weer te verkopen.
Afboeken
Zodanig boeken op de betreffende grootboekrekeningen zodat de schulden of vorderingen minder worden.
Kasstelsel
Het kasstelsel is een boekingswijze waarbij de boekstukken worden verwerkt op betaaldatum. Dit heeft tevens tot gevolg dat de BTW wordt teruggevorderd en afgedragen in het tijdvak waarin de betaling plaats vond.
Activa
In de balans staat zij tegenover de passiva van een onderneming. Met activa wordt het geheel aan bezittingen van een onderneming aangeduid. Binnen de activa bestaat er een onderscheid tussen vaste activa, vlottende activa.
Afschrijving
Het in de boekhouding tot uitdrukking brengen van de waardedaling van een bedrijfsmiddel over een bepaalde periode. Afschrijving wordt toegepast om slijtage door gebruik uit te kunnen drukken. Dit vormt een kostenpost in de Winst- en Verliesrekening en leidt tot een lager resultaat in de verslagperiode. Investeringen in het bedrijfsmiddel worden aan de hand van afschrijvingen aan de jaren dat het in gebruik is toegerekend. Het is een puur boekhoudkundig gebeurtenis, de investering (uitgave) is namelijk al jaren tevoren gedaan. Het is in Nederland niet wettelijk bepaald hoe een onderneming zijn boekhouding bijhoudt qua afschrijvingen. Er zijn twee manieren om bedrijfsmiddelen te kunnen afschrijven. De lineaire- en degressieve afschrijving. Afhankelijk van het type product dat wordt afgeschreven, zal geoordeeld worden welke afschrijving hierbij het beste van toepassing is. Deze worden ook vaak bepaald door praktische en fiscale overwegingen.
Bankboek
Het dagboek waarin alle betalingen en ontvangsten die per bank plaatsvinden worden genoteerd.
Boekjaar
Periode van 12 maanden die de basis is voor het uitbrengen van een jaarrekening. Deze periode van 12 maanden valt doorgaans samen met een kalenderjaar. Soms zijn er redenen om een boekjaar op een ander tijdstip dan 1 januari te laten beginnen, bijvoorbeeld om het gelijk op te laten lopen met een schooljaar of een academisch jaar. Studentenverenigingen doen dat bijvoorbeeld omdat er per academisch jaar een wisseling van het bestuur is.
Brutowinst
De brutowinst is de omzet min de inkoopwaarde van de omzet.
Credit
Credit is de tegenhanger van debet. Credit boeken heet crediteren. In het boekhouden zijn de opbrengstenrekeningen typische creditrekeningen. Kosten worden immers gedebiteerd. Ook wanneer een onderneming geld krijgt als kapitaal (of als lening), wordt dat op passief geboekt. Passivarekeningen zijn dus normaal creditrekeningen. In het geval van het bankwezen werkt het compleet anders. Als een bankrekeningen gecrediteerd wordt, betekent dat er geld op komt. Dat is in ieder geval zo vanuit de boekhouding van de bank. In de boekhouding van de rekeninghouder wordt het geld gedebiteerd.
Crediteur
Een crediteur is een leverancier (een persoon of bedrijf) aan wie moet worden betaald voor het leveren van een goed of een dienst. Een crediteur staat aan de rechterkant ofwel aan de passivazijde van een balans, de boekhouder gaat ervan uit dat de leverancier gaat worden betaald (en het bedrag dus een schuld (passiva) is). Vaak wordt de term gebruikt om mensen aan te duiden die nog niet zijn betaald, maar in principe zijn ook de betaalde leveranciers zijn crediteuren. In een groot bedrijf worden crediteuren op een speciaal deel van de financi?le administratie behandeld, de zogenaamde crediteurenadministratie. Als de factuur van een crediteur niet wordt betaald binnen de termijn die daarvoor staat, kan een crediteur de betaling gaan opeisen. Dan wordt de crediteur een schuldeiser.
Debet
Linkerzijde van de balans of grootboekrekening. Aan de debetzijde van de balans staan alle bezittingen van de onderneming (vaste activa en vlottende activa). Het tegenovergestelde van debet is credit.
Debiteur
Een debiteur is een klant die nog moet betalen. In de boekhouding: een persoon of bedrijf die (dat) moet betalen voor het leveren van een goed of een dienst.
Directe kosten
Directe kosten zijn productiekosten of verkoopkosten die rechtstreeks toegerekend kunnen worden aan de kostprijs van een product of dienst. In de kostenverbijzondering kent men naast de indeling directe / indirecte kosten ook de indeling constante/variabele kosten.
Factuurstelsel
Als een ondernemer verplicht is om een factuur uit te reiken (bij leveringen en diensten aan andere ondernemers) is hij in beginsel BTW verschuldigd overeenkomstig het factuurstelsel. Daarbij is het tijdstip van de verschuldigheid van de BTW gekoppeld aan het tijdstip waarop de ondernemer de factuur uitreikt of uiterlijk had moeten uitreiken.
Grootboek
Het grootboek is de verzameling van alle grootboekrekeningen en hierin wordt van elke grootboekrekening afzonderlijk een overzicht bijgehouden van de wijzigingen die zich gedurende een bepaalde periode voordoen. Veelal worden deze wijzigingen in dagboeken geregistreerd alvorens ze automatisch worden verwerkt in het grootboek. Aan de hand van bepaalde waarden in het grootboek kan de financi?le situatie van een bedrijf op het betreffende moment worden bepaald. Belangrijke waarden zijn: Activa, Passiva, Eigen vermogen, Omzet, Kosten, Opbrengsten, Verliezen.
Interest
Een vergoeding voor geleend geld, dat op afgesproken tijdstippen wordt betaald. De tegenhanger is disconto. Voorbeeld: iemand leent ? 1000 tegen 6 % per jaar en krijgt dat hele bedrag mee. Daarna betaalt die persoon per maand, per kwartaal of per jaar de vergoeding en uiteindelijk ook het geleende bedrag van ? 1000. Synoniem: Rente (zij het dat rente een bredere betekenis heeft).
Journaalpost
Gestandaardiseerde vorm om te vermelden welke grootboekrekeningen debet en welke credit moeten worden geboekt.
Kasstroom
Stroom van kasontvangsten en kasuitgaven. Het woord 'kas' in kasstroom is afgeleid van het Amerikaanse 'cash' en daardoor heeft het naast kas ook betrekking op bank- en girogelden.
Liquide middelen
Betalingsmiddelen, zoals contant geld (kas) of giraal tegoed (banktegoed of girotegoed) die onder de activa op de balans staan. Bij de Externe Verslaggeving vallen de liquide middelen onder de vlottende activa, maar bij de interne verslaggeving staan ze als aparte post op de balans.
Margeregeling
Bijzondere regeling voor gebruikte goederen, kunst, antiek of verzamelvoorwerpen. Handelaren in deze goederen kopen deze vaak in van particulieren of van ondernemers die voor de BTW zijn vrijgesteld. Op de inkoop wordt geen BTW in rekening gebracht. Bij de doorverkoop moet wel BTW in rekening worden gebracht over de netto verkoopprijs. Dit betekent dat over een deel van de omzet dubbel BTW zou worden betaald/afgedragen. Om dit te voorkomen, kan de ondernemer de margeregeling gebruiken. Dankzij de margeregeling kan de BTW over de inkopen, ondanks dat die niet gefactureerd is, toch in mindering gebracht worden.
Rekeningschema
Een overzicht van de grootboekrekeningen en hun nummers.
Restwaarde
Waarde van een bedrijfsmiddel aan het eind van de economische levensduur.
Resultatenrekening
Ook wel winst- en verliesrekening genoemd. Het is een overzicht van de omzet in een periode en de kosten die daarop in mindering komen. Het saldo wat eruit komt kan positief zijn (winst) of negatief (verlies). De resultatenrekening geeft altijd het beeld weer van het resultaat van de bedrijfsactiviteiten van een onderneming gedurende 1 jaar. In de resultatenrekening is geboekt de behaalde omzet gedurende het jaar. In de resultatenrekening staan tegenover de omzet ook de kosten. Deze kosten zijn gedurende het jaar gemaakt. Ook kunnen hier kosten zijn geboekt die op andere jaren betrekking hebben. Deze kosten waren eerst waarschijnlijk geen kosten en zijn dus in het jaar waarop ze betrekking hadden in de balans geboekt. Blijkt nu dat deze kosten toch wel kosten zijn dan worden vaak deze kosten afgeboekt van de balans en komen dus in het resultaat en dus op de resultatenrekening.
Rubriek
Groep van grootboekrekeningen waarvan het codenummer met hetzelfde getal begint en welke van soortgelijke aard zijn.
Vaste verrekenprijs
Een standaardprijs waartegen de voorraad in de boekhouding wordt gewaardeerd. De VVP bevat de inkoopprijs inclusief een opslag voor inkoopkosten.
Variabele kosten
Kosten die afhangen van de omvang van de productie/afzet.
