Wij begrijpen dat bepaalde in onze rapportages en adviesmemo's etc. voorkomende termen niet altijd even duidelijk zijn voor u. Om een indruk te geven van de betekenis van voor u onbekend vakjargon geven wij op deze pagina uitleg over veel voorkomende termen.
Kies hieronder de eerste letter van de term die u zoekt of zoek op term:
U kunt ook uit onderstaande begrippenlijst kiezen:
Boekhoudkundige begrippen
Balans begrippen
Financiële begrippen
Algemene reserve
Onder algemene reserves vallen de vrije uitkeerbare reserves. Voor deze reserves bestaat dus geen verplichting op grond van wet of statuten om deze aan te houden. Ze worden ook wel de overige reserves genoemd. Mutaties in de algemene reserves kunnen bijvoorbeeld ontstaan door: verwerking winstbestemming, boeking vrijval gerealiseerde herwaardering uit de herwaarderingsreserve, vorming en vrijval uit wettelijke reserves, rechtstreekse mutaties in het eigen vermogen buiten het resultaat om, uitkering van dividend ten laste van reserves.
Balans
Een balans is een overzicht van de bezittingen en schulden van een organisatie/onderneming op een bepaald moment. De belangrijkste functies van de balans zijn het verschaffen van inzicht in: omvang en samenstelling van de activa, ofwel de hulpbronnen voor inkomensvorming; omvang en samenstelling van de passiva, ofwel het aangetrokken vermogen, ten behoeve van inzicht in de solvabiliteit en liquiditeit; de financi?le structuur, ofwel het verband tussen de activa en de passiva; het verband tussen vermogen en resultaat ten behoeve van inzicht in de rentabiliteit; de invloed van de balanswaardering op het resultaat.
Baten
1. Alle bedragen die in de loop van het jaar leiden tot een toename van het eigen vermogen van een niet-commerci?le organisatie [euro] (vormt een begrippenpaar met lasten; 2. Inkomsten van een niet-commerci?le organisatie na correctie voor 'vooruit ontvangen bedragen' en 'nog te ontvangen bedragen'. Dus het bedrag aan inkomsten dat zou ontstaan als iedereen zijn rekening op tijd zou betalen [euro]; 3. Werkelijke opbrengsten die leiden tot een toename van het eigen vermogen van een onderneming, bijvoorbeeld interestbaten [euro/periode]; 4. Alle werkelijke opbrengsten (dus alle posten aan de creditzijde) in een verlies- en winstrekening die in scontrovorm is opgesteld [euro/periode]. Ook hier staat een specifieke betekenis van de term lasten tegenover; 5. Voordelen in materi?le of immateri?le zin die voortvloeien uit een project [diverse eenheden] (vormt dan een begrippenpaar met kosten); 6. Alle posten die mogelijk tot opbrengsten leiden bij verkoop door een curator in het geval van een faillissement.
Boekwaarde
Waarde waarvoor de activa in de boeken staan en waarvoor ze vervolgens op de balans worden gezet.
Boekwinst
Boekwinst betekent dat een verborgen voordeel zichtbaar wordt gemaakt. Boekwinst komt vooral voor rond waarderingen in balansen van ondernemingen. Het kan zijn dat de waarde in de boeken veel lager staat dan de werkelijke waarde in het economisch verkeer. Op het moment dat de boekhoudkundige waarde wordt aangepast aan de werkelijke waarde, die hoger ligt ontstaat boekwinst. Materieel stellen dergelijke winsten niets voor. Het is meer een actualiseren van de waarde. Ten diepste gaat het bij het realiseren van boekwinsten om een papieren operatie zonder re?le inhoud.
Buitengewone baten
Baten die ontstaan zijn buiten de gewone bedrijfsuitoefening om, zoals winst bij afstoten van vaste activa (gebouwen, deelnemingen) of een herziening van het boekhoudkundige stelsel.
Buitengewone lasten
Lasten die ontstaan zijn buiten de gewone bedrijfsuitoefening om, zoals verlies bij afstoten van vaste activa (gebouwen, deelnemingen) of een herziening van het boekhoudkundige stelsel.
Buitengewoon resultaat
Het saldo van de buitengewone baten en de buitengewone lasten. Doel is om gebruikers van de jaarrekening een juist beeld te laten krijgen van het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening door incidentele posten apart weer te geven in de jaarrekening.
Consolidatie
Boekhoudkundige integratie van een dochterbedrijf in de boekhouding van het moederbedrijf. Dit gebeurt gewoonlijk pas bij een belang van 50% of meer.
Deelneming
Deelneming betekent in de bedrijfseconomie dat een bedrijf een bepaald deel van de aandelen van een ander bedrijf in bezit heeft. Een deelneming moet op de balans geboekt worden als een onderdeel van de vaste activa. Deelneming houdt in: het financieren van (dus geld beschikbaar stellen voor) een onderneming om daarmee invloed uit te kunnen oefenen in het beleid van die onderneming. De deelneming is dus risicodragend en maakt deel uit van het eigen vermogen van die onderneming. Zij heeft tot doel om tot samenwerking te komen. Een mogelijke vorm is de aanschaf van aandelen van een onderneming, waarvoor al dan niet specifieke rechten gelden. Als de vermogensverschaffing minder dan de helft van het totale (eigen) vermogen bedraagt, is sprake van een minderheidsdeelneming. Als het om meer dan de helft gaat, is sprake van een meerderheidsdeelneming.
Desinvesteringen
Terugtrekking van kapitaal uit een onderneming, veelal door de verkoop van activa.
Eigen vermogen
1. Bij een BV en een NV gaat het om het deel van het vermogen dat toebehoort aan de onderneming. 2. Bij een eenmanszaak en andere vormen die geen eigen rechtspersoonlijkheid hebben, gaat het om het deel van het vermogen van de onderneming dat door de eigenaren beschikbaar is gesteld. De post of de groep van posten op de creditzijde van de Balans die volgens de boekhouding het vermogen aangeeft dat niet door buitenstaander] beschikbaar is gesteld. Posten zoals ' Priv?' en ' Winst of verlies lopend boekjaar' moeten dan nog verrekend worden om uit te komen bij betekenis 1 of betekenis 2. De definitie volgens de externe verslaggeving: het eigen vermogen van een onderneming is het belang in de activa van de onderneming na aftrek van al het vreemd vermogen.
Elimineren
De term elimineren wordt gebruikt bij het consolidatie van de jaarrekening. Zo worden onder andere de onderlinge leveranties tegen elkaar weggestreept en de post deelneming bij de moedermaatschappij wordt weggestreept tegen het aandelenkapitaal, de reserves en het resultaat van de dochtermaatschappij.
Geconsolideerde jaarrekening
Een jaarrekening van een moedermaatschappij en ??n of meer dochtermaatschappijen, waarin het groepsvermogen en het groepsresultaat worden weergegeven alsof alle tot de groep behorende juridisch zelfstandige ondernemingen ??n onderneming vormen. In de geconsolideerde jaarrekening worden de onderlinge leveringen ge?limineerd (intercompany omzet), alsmede de winst op onderlinge leveringen die nog niet hebben geleid tot verkopen aan derden. Ook de onderlinge financi?le betrekkingen tussen de leden van de groep worden ge?limineerd, denk bijvoorbeeld aan rekening courant verhoudingen tussen de groepsleden of onderlinge debiteuren en crediteurenverhoudingen. Nadat deze eliminaties hebben plaatsgevonden, geeft de geconsolideerde resultatenrekening uitsluitend de verkopen aan derden en de daarop gerealiseerde winst, terwijl uit de geconsolideerde balans de positie van de groep tegenover derden blijkt.
Goodwill
Algemene definitie Meerwaarde van een onderneming vanwege de inkomsten die verwacht mogen worden dankzij de klantenbinding die is opgebouwd in de loop van een aantal jaren. Het gaat dus feitelijk om de economische waarde van de reputatie die een bedrijf heeft opgebouwd. Het gebruik van de term goodwill hangt af van de persoon en de situatie waarin deze persoon zich bevindt. Daardoor zijn er een groot aantal operationele definities van goodwill. Eigen goodwill - Meerwaarde van de onderneming bekeken vanuit de eigenaar. - Schatting van de tijd en investering die nodig was om het huidige bestand aan klanten op te bouwen, ervanuit gaande dat deze klantenkring gehandhaafd blijft (retrospectief) - Schatting van de waarde van een onderneming op basis van de contante waarde van de overwinst (prospectief, dus vooraf te bepalen) [euro]. Dit bedrag is de uitgangssituatie bij de overname van een bedrijf, maar zal nooit helemaal verdisconteerd worden in de prijs, want anders heeft de koper geen voordeel aan de overname. Positieve goodwill houdt in dat je een bedrag hebt betaald boven de waarde die men aan de activa en passiva van de deelneming toekent. De koper van de deelneming is bereid meer dan de waarde van de individuele activa en passiva van een deelneming te betalen op grond van de rendementsverwachting van die deelneming of op grond van andere voordelen, verkregen door middel van die deelneming. Bij negatieve goodwill, ook wel badwill genoemd, wordt minder betaald dan de re?le waarde van de activa en passiva.
Groepsvermogen
Dit is het geconsolideerd vermogen, dat ge?nvesteerd is in de moedermaatschappij samen met de dochtermaatschappij(en). De passiva post groepsvermogen bestaat uit de volgende onderdelen: 1: Eigen vermogen 2: Belang van derden Derden hebben recht op een deel v/d winst van de desbetreffende groepsmaatschappij.
Inventaris
- Alle meubilair en apparaten in een winkel die eigendom zijn van de exploitant. Een ondernemer kan een geldlening aangaan en zijn inventaris in onderpand geven. Hij verleent de geldgever dan het recht om zijn meubilair en apparaten openbaar te verkopen als hij niet aan zijn aflossings- en renteplichten kan voldoen. - Waarde van alle meubilair en apparaten in een bedrijf zoals die bij de kapitaalgoederen aan de debetzijde van de balans worden vermeld [omgerekend in euro]. Eigenlijk is het een soort verzamelcategorie voor eigendommen die langer dan een jaar meegaan en daarom op de balans komen, maar die nog niet onder een andere balanspost zijn opgenomen. - Overzicht van alle kapitaalgoederen, inclusief debiteuren, voorraden, machines en de aparte post inventaris die op de Balans staat [in natura]. Aan het eind van het jaar inventariseert een bedrijf zijn eigendommen als onderdeel van de afsluiting van het boekjaar. - Waarde van alle kapitaalgoederen, inclusief debiteuren, voorraden, machines en de aparte post inventaris die op de balans staat [euro]. Aan het eind van een boekjaar inventariseert een bedrijf zijn eigendommen als onderdeel van de afsluiting van het boekjaar.
Investering
Uitgave om duurzame kapitaalgoederen (dus bijv. gebouwen en machines) aan te schaffen. Vergroting van debetposten op de Balans (dus ook vlottende kapitaalgoederen, zoals voorraden en debiteuren, maar ook kasgeld of banktegoed). Een grote uitgave ineens (volksmond).
Jaarrekening
Wettelijk voorgeschreven verslag van de financi?le resultaten van een onderneming, dat bestaat uit een resultatenrekening en een Balans met een toelichting daarop. Er is een commerci?le jaarrekening, bestemd voor de aandeelhouders en een fiscale jaarrekening (bestemd voor de belastingdienst).
Kortlopende schulden
Schulden met een maximum termijn van ??n jaar. Schulden op korte termijn zijn vlottende schulden die binnen een jaar betaald moeten worden. Voorbeelden van korte termijn schulden: - handelsschulden aan leverancier - overige crediteuren - kortlopende krediet.
Materieel belang
Informatie is materieel indien het weglaten of het onjuist weergeven daarvan de economische beslissingen die gebruikers op basis van de jaarrekening nemen, zou kunnen be?nvloeden. De materialiteit van de post of fout is afhankelijk van de omvang daarvan, beoordeeld onder de bijzondere omstandigheden waaronder het weglaten of onjuist weergeven plaatsvindt. Het begrip materialiteit verschaft dus meer een drempel of kritische grens, dan dat het een primair kwalitatief kenmerk is dat informatie moet bezitten om nuttig te zijn (Raad voor de Jaarverslaggeving).
Netto vermogenswaarde
De waardering van de activa en de passiva van een deelneming in een andere onderneming overeenkomstig de grondslagen die de onderneming hanteert voor haar eigen activa en passiva.
Passiefzijde
Rechterzijde van de balans, waar de schulden worden weergegeven. Ook wel bekend als de creditzijde van een balans.
Passiva
Naam voor het totaal van het eigen vermogen en de schulden van de onderneming zoals deze op de passiefzijde van de balans zijn opgenomen.
Langlopende schulden
Schulden met een termijn langer dan ??n jaar. Zijn schulden op lange termijn later dan na ??n jaar te betalen. Voorbeelden van lange termijn schulden: - Hypotheken - Obligatielening.
Statutaire reserves
Reserve die voortvloeit uit richtlijnen over de winstverdeling die in de statuten zijn opgenomen. Toevoeging (dotatie) aan de statutaire reserve wordt meestal in de voorgestelde winstverdeling opgenomen.
Transitorische posten
Transitorische posten zijn posten waarbij het moment van betalen afwijkt van het moment waarop de kosten of opbrengsten ontstaan. Veelal zijn het de overloopposten die worden gecre?erd bij het afsluiten van een periode of boekjaar om de opbrengsten of kosten volledig te krijgen.
Vaste activa
Productiemiddelen die langer dan een jaar meegaan, zoals machines, inventaris en gebouwen. De actiefzijde van de balans wordt op basis van duurzaamheid verdeeld in twee categorie?n. Als ze korter dan ??n productiecyclus meegaan zijn het vlottende activa; als ze langer meegaan zijn het vaste activa. Naar aard kunnen vaste activa worden onderverdeeld in immaterieel, materieel en financieel.
Winst- en verliesrekening
Een winst- en verliesrekening geeft een overzicht van de kosten en opbrengsten van een onderneming.
Vermogen
Het totaal van de posten aan de creditzijde van de Balans, opgebouwd uit eigen vermogen en vreemd vermogen.
Vermogens-mutatiemethode
Waarderingsmethode voor deelnemingen die voorschrijft dat deze op intrinsieke waarde gewaardeerd dienen te worden. De deelneming wordt gepresenteerd onder de financi?le vaste activa. Een mutatie in de waardering van de deelneming wordt erbij geboekt, of er af getrokken. Afhankelijk van de gekozen systematiek komt de tegenboeking rechtstreeks in het resultaat terecht, of in een herwaarderingsreserve onder het eigen vermogen.
Vlottende activa
Dit zijn productiemiddelen die ??n productieproces meegaan of snel zijn om te zetten in geld, zoals de voorraad goederen in een onderneming. De actiefzijde van de balans wordt op basis van duurzaamheid verdeeld in twee categorie?n. Als ze korter dan ??n productiecyclus meegaan zijn het vlottende activa; als ze langer meegaan zijn het vaste activa. Naar aard kunnen vaste activa worden onderverdeeld in onderhanden werk, voorraden, vorderingen, effecten en liquide middelen.
Voorziening
Bedrag dat credit op de balans apart is gezet voor verplichtingen die te verwachten zijn. Bijvoorbeeld een garantievoorziening die aangeeft welke bedrag aan schadeclaims men in de toekomst verwacht voor producten die reeds afgeleverd zijn. De voorzieningen vallen onder het vreemd vermogen, omdat het claims van derden zijn op het bedrijf. Voorziening behoren dus niet tot de reserves, want die maken deel uit van het eigen vermogen.
Vordering
Bedragen die een onderneming tegoed heeft van afnemers of andere relaties en die op korte of lange termijn opvorderbaar zijn.
Waarderingsgrondslag
Methode op basis waarvan de waarde van een bezit wordt bepaald, bijvoorbeeld bij het samenstellen van een balans en winst- en verliesrekening. Er zijn veel verschillende waardebegrippen, zoals boekwaarde, contante waarde, kostprijs, vervangingswaarde, intrinsieke waarde, liquidatiewaarde, enzovoorts.
